महाराष्ट्र सरकारने मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेतील लाभार्थ्यांसाठी ई-केवायसी अनिवार्य केली आहे आणि त्यांना ही प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी जवळजवळ दोन महिने दिले आहेत.

महाराष्ट्र महिला व बालविकास मंत्रालयाने सांगितले की मंत्रिमंडळाच्या निर्णयानुसार या योजनेतील लाभार्थ्यांनी दरवर्षी जून महिन्यात त्यांचे ईकेवायसी पूर्ण करावे. “शिवाय, या योजनेतील लाभार्थ्यांसाठी दरवर्षी जूनपासून २ महिन्यांत ई-केवायसी पूर्ण करणे अनिवार्य असेल,” अशी प्रेसनोट जारी करण्यात आली.

तथापि, सध्याच्या आर्थिक वर्षासाठी, लाभार्थ्यांनी १८ सप्टेंबर २०२५ च्या परिपत्रकाच्या तारखेपासून दोन महिन्यांत त्यांची ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी.

या उपक्रमाचा उद्देश अपात्र दावेदारांना काढून टाकणे, पारदर्शकता सुनिश्चित करणे आणि मासिक १,५०० रुपयांचा लाभ फक्त वास्तविक लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचवण्याची हमी देणे आहे.

महाराष्ट्राच्या महिला व बालविकास मंत्री अदिती तातकरे यांनी जोर दिला आहे की ही सोपी आणि सुविधाजनक ई-केवायसी प्रक्रिया भविष्यात महिलांना इतर सरकारी योजनांतील लाभ घेण्यासही मदत करेल.

मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेतील लाभ घेण्यासाठी पात्र व्यक्तीने त्याच्या आधार क्रमांकाचा पुरावा सादर करावा किंवा आधार प्रमाणीकरण करावे, असे सरकारने आधीच स्पष्ट केले आहे.

कोणती संस्था ई-केवायसीद्वारे यूआयडी प्रमाणीकरण करणार?

“यूआयडीएआयने महिला व बालविकास विभागाला उप-एयूए/उप-केयूए म्हणून नियुक्त केले आहे. त्यामुळे या योजनेतील पात्र लाभार्थी महिलांची पडताळणी आणि प्रमाणीकरण करण्यासाठी महिला व बालविकास विभाग ई-केवायसीद्वारे आधार प्रमाणीकरण करत आहे,” असे मंत्रालयाने म्हटले आहे.

मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीणसाठी ईकेवायसी कुठे करायचे?

महाराष्ट्र सरकारने सांगितले की या योजनेतील सर्व लाभार्थ्यांसाठी ई-केवायसीची सुविधा वेब पोर्टल – https://ladakibahin.maharashtra.gov.in वर उपलब्ध करवली आहे.

“त्यानुसार, या योजनेतील पात्र लाभार्थी महिलांची पात्रता तपासण्यासाठी मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेच्या वेब पोर्टलवर ई-केवायसीची सुविधा उपलब्ध करवली आहे.”

मंत्रालयाने सांगितले की त्यानुसार, या पोर्टलवर “परिशिष्ट-३” अंतर्गत फ्लोचार्टमध्ये ई-केवायसी संबंधी तपशीलवार कार्यपद्धती आणि प्रक्रिया दिली आहे.

मंत्री अदिती तातकरे यांनी सोशल मीडिया एक्स (पूर्वी ट्विटर म्हणून ओळखले जाणारे) वर पोस्ट केले आहे, “योजनेच्या सर्व लाभार्थी बहिणींना आजपासून पुढील २ महिन्यांत ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करण्याची विनम्र विनंती. ही प्रक्रिया अत्यंत सोपी, सुलभ आणि सुविधाजनक आहे, आणि योजनेत पारदर्शकता राखण्यासाठी आणि पात्र लाभार्थ्यांना नियमित लाभ सुनिश्चित करण्यासाठी सर्वांनी ही प्रक्रिया पूर्ण करावी. ही प्रक्रिया भविष्यात इतर सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी देखील उपयुक्त ठरेल.”

लाडकी बहीण योजनेसाठी ई-केवायसी अनिवार्य का केली?

सरकारी निष्कर्षांनंतर हा निर्णय घेण्यात आला आहे, महाराष्ट्र सरकारने जुलैमध्ये पडताळणी कसरतीनंतर या योजनेतील २६.३४ लाख लाभार्थ्यांना निलंबित केले होते, ज्यामध्ये अपात्र असूनही लोक लाभ घेत असल्याची प्रकरणे समोर आली होती, असे अदिती तातकरे यांनी जारी केलेल्या निवेदनात म्हटले आहे.

मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण म्हणजे काय?

महाराष्ट्र राज्याचे रहिवासी असणे आवश्यक.
राज्यातील विवाहित, विधवा, घटस्फोटित, परित्यक्त आणि निराधार महिला तसेच कुटुंबातील फक्त एक अविवाहित महिला.
किमान २१ वर्षे आणि जास्तीत जास्त ६५ वर्षे वयापर्यंत.
लाभार्थ्याचे आधारशी जोडलेले स्वतःचे बँक खाते असावे.
लाभार्थी कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न २.५० लाख रुपयांपेक्षा जास्त नसावे.

मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेसाठी कोण पात्र नाही?

ज्यांचे एकत्रित वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न २.५० लाख रुपयांपेक्षा जास्त आहे.
ज्यांचे कुटुंबातील सदस्य आयकर दाता आहेत.
ज्यांचे कुटुंबातील सदस्य भारत सरकार किंवा राज्य सरकारच्या कोणत्याही सरकारी विभाग/उपक्रम/मंडळ/स्थानिक स्वराज्य संस्थेत नियमित/कायमस्वरूपी कर्मचारी म्हणून काम करत आहेत किंवा सेवानिवृत्तीनंतर पेन्शन घेत आहेत. तथापि, बाह्य एजन्सीद्वारे काम करणारे कर्मचारी, स्वयंसेवक आणि २.५० लाख रुपयांपर्यंत उत्पन्न असलेले कंत्राटी कर्मचारी पात्र राहतील.
संबंधित लाभार्थी महिला सरकारच्या इतर विभागांच्या आर्थिक योजनेतून दरमहा १,५००/- रुपये किंवा त्यापेक्षा जास्त लाभ घेत असेल.
ज्यांचे कुटुंबातील सदस्य सध्याचे किंवा माजी खासदार/आमदार आहेत.
ज्यांचे कुटुंबातील सदस्य भारत सरकार किंवा राज्य सरकारच्या मंडळ/महामंडळ/उपक्रमाचे अध्यक्ष/उपाध्यक्ष/संचालक/सदस्य आहेत.
ज्यांच्या कुटुंबातील सदस्यांच्या नावावर चारचाकी वाहन (ट्रॅक्टर वगळता) नोंदणीकृत आहे.

मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे

महाराष्ट्र सरकारच्या माहितीपत्रकानुसार, मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे –

१. आधार कार्ड (अर्जात नाव आधार कार्डाप्रमाणे नमूद करावे)
२. अधिवास प्रमाणपत्र, प्रमाणपत्र उपलब्ध नसल्यास महिलेचे खालीलपैकी कोणतेही एक (१५ वर्षांपूर्वी जारी केलेले शिधापत्रिका/१५ वर्षांपूर्वी जारी केलेला मतदार ओळखपत्र/जन्म प्रमाणपत्र/शाळा सोडल्याचा दाखला).
३. महिला परराज्यात जन्माली असल्यास, नवऱ्याचे खालीलपैकी कोणतेही एक: (१५ वर्षांपूर्वी जारी केलेले शिधापत्रिका/१५ वर्षांपूर्वी जारी केलेला मतदार ओळखपत्र/जन्म प्रमाणपत्र/शाळा सोडल्याचा दाखला/अधिवास प्रमाणपत्र).
४. वार्षिक उत्पन्न २.५० लाखांपेक्षा कमी असावे. अ) पिवळे किंवा नारिंगी शिधापत्रिका असल्यास उत्पन्न प्रमाणपत्राची गरज नाही. ब) पांढरे शिधापत्रिका असल्यास किंवा कोणतेही शिधापत्रिका नसल्यास, वार्षिक उत्पन्न २.५० लाख रुपयांपर्यंत आहे असे प्रमाणपत्र आवश्यक.
५. नवविवाहित महिलेच्या बाबतीत, तिचे नाव शिधापत्रिकेवर नमूद नसल्यास, लग्न प्रमाणपत्र असलेल्या नवविवाहित महिलेच्या पतीचे शिधापत्रिका उत्पन्नाचा पुरावा म्हणून मान्य केले जाईल. ६. बँक खात्याचे तपशील (खाते आधारशी जोडलेले असावे). ७. लाभार्थी महिलेचे हमीपत्र आणि फोटो.